SCAPHOİD KAYNAMAMA (NONUNİON)

Scaphoid kaynamama (scaphoid nonunion), el bileğinin scaphoid kemiğinde meydana gelen kırığın iyileşmemesi durumudur. Scaphoid kırıkları, anatomik yapısı ve kanlanmasının zayıf olması nedeniyle kaynamama riski yüksek olan kırıklar arasında yer alır. Tedavi, kırığın süresi, yerleşimi ve kemikteki deformasyonun derecesine bağlıdır.

Scaphoid Kaynamama Nedenleri
1. Yetersiz Kanlanma: Scaphoid kemiğin proksimal kutbunun kanlanması zayıftır. Bu da kaynamama riskini artırır.
2. Geç Tanı veya Tedavi: Erken tedavi edilmeyen kırıklar.
3. Yetersiz Stabilizasyon: Uygun immobilizasyonun sağlanamaması.
4. Sigara Kullanımı: Kemik iyileşmesini olumsuz etkiler.
5. Travma Şiddeti veya Yinelenmesi.

Belirtiler
• Kronik el bileği ağrısı.
• Hareket kısıtlılığı.
• Kavrama gücünde azalma.
• Zamanla el bileğinde artrit gelişimi.

Tedavi Yöntemleri
1. Konservatif Tedavi
• Genellikle erken dönem kaynamamalarda veya minimal deformasyon varlığında uygulanır.
• Immobilizasyon: Alçı veya splint tedavisi (nadiren etkili olur).
• Kemik iyileşmesini artırmak için düşük yoğunluklu ultrason (LIPUS) veya elektromanyetik stimulasyon.
2. Cerrahi Tedavi
• Kaynamama tedavisinde standart yöntemdir.
• Kullanılan teknikler:
a. Vida veya Çivi ile Fiksasyon:
• Scaphoid kemiğin sağlam şekilde stabilize edilmesi için vida veya çivi kullanılır.
• Özellikle Herbert vidası yaygın olarak tercih edilir.
b. Kemik Grefti Kullanımı:
• Kırık hattını doldurmak ve iyileşmeyi teşvik etmek için kemik grefti uygulanır.
• Non-vaskülarize greft: Pelvis veya radius’tan alınır.
• Vaskülarize greft: Kanlanmayı artırmak için kan damarları ile birlikte transfer edilir (ör. distal radius grefti).
• Vaskülarize greft, özellikle proksimal kutup kaynamamalarında tercih edilir.
c. Artrit Varsa:
• Gelişmiş artritte kısmi el bileği füzyonu veya total el bileği artrodezi yapılabilir.
3. Rehabilitasyon
• Ameliyat sonrası immobilizasyon ve fizyoterapi.
• Hareket açıklığı egzersizleri ve güçlendirme çalışmaları.
• El bileği stabilitesini korumak için uzun süreli takip.

Komplikasyonlar
• Kaynamamanın devam etmesi.
• Kanlanmanın yetersiz olması nedeniyle avasküler nekroz (özellikle proksimal kutupta).
• El bileğinde artrit ve kalıcı ağrı.

Prognoz
 Scaphoid kaynamama tedavisinde erken tanı ve uygun cerrahi teknikler ile başarılı sonuçlar elde edilebilir. Ancak, proksimal kutup kırıkları ve kanlanma sorunları iyileşmeyi zorlaştırabilir. Uygun tedavi edilmediğinde, kronik ağrı ve el bileği fonksiyon kaybı gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.